Lichaamsbeharing bij Man en Vrouw

Lichaamsbeharing is zowel bij mannen als vrouwen een normaal verschijnsel. Door de evoluties heen zijn we al veel van onze beharing verloren ten opzichte van onze prehistorische voorouders. Maar waarom hebben we eigenlijk lichaamsbeharing en wat is het nut er van?

We worden geboren met ongeveer 5 miljoen haarzakjes verspreid over ons lichaam. Hoe deze verdeeld zijn is vastgelegd in onze genen. Meestal hangt het af van de hoeveelheid androgenen (de mannelijke hormonen) in het lichaam. Doordat mannen normaal gesproken een grotere hoeveelheid androgenen hebben, beschikken zij over meer lichaamsbeharing dan vrouwen. De meeste haarzakjes maken donshaartjes aan, een kleiner aantal maakt terminale haren aan. Terminale haren zijn dikker en beter zichtbaar. Afhankelijk van de locatie kunnen ze 1 tot 50 centimeter lang worden.

Van donshaar tot terminaal haar

Vanaf de jeugdjaren bedekt vellushaar(donshaar) het gehele menselijk lichaam, afhankelijk van geslacht en ras, behalve op een aantal plekken zoals: de lippen, het achterste gedeelte van het oor, de handpalmen, de voetzolen, enkele externe genitale plekken en littekenweefsel.

Bij de geboorte hebben baby’s alleen terminale haren op hun hoofd, de rest van de terminale haren wordt tijdens de puberteit zichtbaar. Donshaar wordt onder invloed van androgenen, de mannelijke geslachtshormonen, dikker, zwaarder en donkerder. Bij vrouwen worden androgenen geproduceerd door de eierstokken en de bijnieren, bij mannen door de testikels en de bijnieren.

Ontwikkeling van lichaamsbeharing bij een man.

Het lichaam van de man is in vergelijking met dat van de vrouw met meer terminaal haar bedekt. Op verschillende plekken op het mannelijk lichaam ontwikkelt zich in de puberteit terminaal haar:

De ontwikkeling van de mannelijke lichaamsbeharing start aan het begin van de puberteit, maar zet zich ook daarna nog jaren door. Het is mogelijk dat het lichaam van een man tussen de 20 en 30 jaar behaard is op de borst, bovenarmen, schouders en rug, maar er zijn veel mannen die op geen van deze plekken haar hebben, of maar op enkele. Het is in ieder geval zo dat de lichaamsbeharing van een man aan het einde van de puberteit nog niet is volgroeid. Dit komt doordat de hormoonspiegel bij mannen pas na het 30ste levensjaar stabiliseert. Het kan dus langer duren voordat het uiteindelijke beharingspatroon bereikt wordt. Tot aan de zesde levensfase blijft het haar zich ontwikkelen, daar waar de ouderdom begint op te treden. Bij het ouder worden krijgen mannen vaak stuggere beharing in de oren, in de neus en bij de wenkbrauwen.

Vrouwelijke lichaamsbeharing

Bij vrouwen ontwikkelt de volgende beharing zich tijdens de puberteit tot terminaal haar:

• Schaamhaar
• Okselhaar
• Haar op de ledematen (armhaar en beenhaar)

Zowel mannen als vrouwen krijgen dus okselhaar en schaamhaar. Bij vrouwen ontstaan ook terminale haren op de armen en benen. Schaamhaar kan bij vrouwen nog tot op 22-jarige leeftijd toenemen. Op middelbare leeftijd neemt de dichtheid van haarzakjes af en kunnen haren grijs worden. Terminale haren kunnen dan ook weer veranderen in donsharen. Als gevolg van de overgang kunnen bij vrouwen terminale haren ontstaan in het gezicht, hals, rondom de tepels, navel, bovenbenen en knieholtes.

Nut van lichaamshaar

Vroeger was haar nodig om het lichaam warm te houden. Door de evolutie is de mens echter veel lichaamsbeharing kwijtgeraakt, behalve op plekken waar het nog een functie kan hebben. Zoals boven op het hoofd bijvoorbeeld, want we verliezen ongeveer een vierde deel van onze warmte via de hoofdhuid. Ook biedt het hoofdhaar bescherming tegen uv-straling. Wimpers en wenkbrauwen houden stof en zweet uit onze ogen en neusharen filteren de stofdeeltjes voor onze luchtwegen. Onder de oksels en bij de schaamstreek, ontstaat er haar in de puberteit om te laten zien dat het lichaam geslachtsrijp is. Ook hebben zij als functie om bepaalde geuren (feromonen) vast te houden om zo aantrekkelijker te zijn voor het andere geslacht. Verder kunnen de haren onder de oksels de warmte reguleren en dient het haar zelf als een natuurlijke “anti-wrijving” tussen de bovenarm en de borstkas.

Culturele aspecten

De acceptatie van lichaamsbeharing verschilt per cultuur. In sommige culturen laat men haar als geslachtskenmerk aan iedereen zien; in andere culturen mag alleen hoofdhaar zichtbaar zijn. Reeds vanaf de oudheid wordt lichaamshaar afgeschoren of korter geknipt. Naast mode-invloeden spelen  hygiëne-overwegingen een rol. Verschillende parasieten zoals luizen leven in haren. Verder kan okselhaar de lichaamsgeur versterken. De islam schrijft zelfs voor oksel- en schaamhaar te verwijderen. Sinds het eind van de 20e eeuw neemt de lichaamsontharing in westerse culturen toe. Reclames over ontharingsproducten spelen in op deze trend. Tegenwoordig kiezen steeds meer vrouwen en mannen voor definitieve ontharing met IPL. IPL ontharen is een pijnloze en veilige manier van ontharen met een langdurig resultaat.